Agro

Column: Welke kansen biedt de energietransitie voor de agrarische sector?

Harry Roetert
06 aug. 2024

Volg je de nieuwsberichten over de energietransitie? Dan zie je van alles voorbijkomen over netcongestie, sterk wisselende energieprijzen, terugleverkosten en protesten tegen windmolenparken. Het lijkt misschien alsof de transitie moeizaam verloopt, maar het tegendeel is waar. De transitie gaat, ook in Nederland, juist razendsnel. Welke kansen biedt dit aan agrarisch ondernemers? 

Transitie in volle vaart 

In Nederland is het percentage hernieuwbare energie de afgelopen 5 jaar van 5% gestegen naar 17%. En 50% van alle stroom werd in 2023 al duurzaam opgewekt. Zo zijn we hard op weg om de achterstand weg te werken op andere Europese landen. Er is ook een aanpassing in de transport- en opslaginfrastructuur nodig. Daarom worden er in een rap tempo laadstations voor elektrische auto’s én een grote, landelijke transportleiding voor waterstof gebouwd.  

De netcongestie, ook wel file op het elektriciteitsnet genoemd, neemt al een tijd toe. De toename van de opwekcapaciteit is nog steeds groter dan de toename van de opslagcapaciteit. Daardoor blijven de grote prijsverschillen tussen verschillende momenten op de dag bestaan. Bij zulke prijsfluctuaties kun je geld verdienen met handel op de day-ahead markt of de onbalansmarkt.  

We zien dat de afgelopen 2 jaar de verkoop van accu’s, zowel kleinschalig (thuisaccu) als grootschalig (zeecontainers vol met accu’s), al flink is gestegen. Voor hier met name kansen liggen? Voor ondernemers met een grootverbruik-aansluiting en een grote zonnepaneleninstallatie. 

Eigen stroom eerst 

Voor particulieren en veel agrarische bedrijven met een kleinverbruik-aansluiting is een accu interessant. Kies je daarvoor? Dan doe je dat vaak niet vanwege het economische rendement. Onafhankelijkheid en zekerheid van de kostprijs spelen een grotere rol. Een eigen accu betekent namelijk dat je minder stroom van het net af hoeft te nemen en je dus minder afhankelijk bent van de marktprijzen en overheidsregels. 

Opwekcombinaties 

Steeds vaker zie je, met name in de windrijke provincies, de combinatie van een kleine windmolen, zonnepanelen én een accu. Deze combinatie is ideaal voor een gelijkmatig afnamepatroon, zoals bij een melkveebedrijf met melkrobots. Bij een ander afnamepatroon komen weer andere opwekcombinaties in beeld.  

Houd er rekening mee dat de zonnepanelen van nu niet meer de panelen zijn van 15 jaar geleden. Door de technische ontwikkelingen hebben de zonnepanelen tegenwoordig per vierkante meter een veel hogere opbrengst. Bovendien zijn er nieuwe technieken, zoals de lichtdoorlatende zonnepanelen (voor kassen en carports) en bifocale zonnepanelen. Deze kunnen rechtop in het land staan en zonlicht van beide kanten benutten.  

Ook zijn de prijzen, na een korte opleving in 2021 en 2022, flink gedaald. Daarom is het in sommige gevallen aantrekkelijk om de panelen te vervangen. 

Biogas uit mest 

Een andere kans ligt in biogas uit mest, want de vooruitzichten worden op dat vlak steeds beter. Binnenkort zijn energiebedrijven namelijk verplicht om ‘opgewerkt’ biogas bij te mengen bij het aardgas (‘bijmengplicht’). Daarnaast zijn er speciaal voor kleinere bedrijven nu hogere Stimulering Duurzame Energietransitie-subsidies (SDE) voor groen gas beschikbaar. 

De combinatie van een mestvergister én een stikstofstripper kan zorgen voor een flinke reductie van de methaan- en stikstofemissie. Het kan een nadeel zijn dat hier veel techniek bij komt kijken. Het rendement van een mestvergister is voor kleinere bedrijven nog steeds aanzienlijk lager dan voor grotere bedrijven.   

Blijf kritisch 

In een transitieperiode gaan de veranderingen snel en verlopen ze soms schoksgewijs. Dat biedt volop kansen, maar het is wel van belang dat je kritisch blijft kijken naar de kansen die er liggen. Laat je niet leiden door juichverhalen of de negatieve berichtgeving.  

Meer weten? 

Wil je sparren over de kansen die er liggen voor jouw bedrijf? Neem dan contact op met Harry Roetert. Hij denkt graag met je mee.  

 

Meer informatie? Neem contact op met Harry Roetert
Neem contact op met Harry Roetert