De mens vooraan
Hieronder zie je de 6 tegels, gestructureerd in een handige praatplaat. De mens staat vooraan en dat is niet voor niets. ‘Je begint links bovenaan,’ vertelt Jan Lucas, doelend op de tegel waar Persoonlijke Ontwikkeling bij staat. ‘Daarmee houd je de gesprekspartner een spiegel voor: vertel mij eens wie je ziet. Wie ben je? Wat doe je? Die mens is superbelangrijk. Dat zijn ambities, drijfveren, energie, kwaliteiten en vaardigheden. Daar begint het mee.’
Weerstand bij de ondernemer
Maar waarom een praatplaat? Het begon eigenlijk allemaal met de stikstof blauwdrukken en de discussie rondom de PAS-melders. ‘De vraag was hoe we het gesprek aan kunnen gaan met boeren die met grote veranderingen te maken krijgen. En weerstand bieden tegen die veranderingen.’
Weerstand bij de adviseur
‘Maar die weerstand zit niet alleen bij onze klanten, die zit ook bij onze agro-adviseurs. Ergens in de familielijn zit vaak wel een agrarisch ondernemerschap bij deze collega’s. Dus het raakt ook die adviseur. En hoe kun je als adviseur met zulke emoties nou een goede adviseur zijn? De kans is groot dat je in de emoties meegaat, maar je moet objectief blijven en analyseren. Structuur aanbrengen in het gesprek. Daar helpen die tegels bij.’
Breed adviseren
Jan Lucas is heel blij met de praatplaat. ‘Volgens mij is er geen ander accountantsbureau dat deze tegels hanteert. De wereld van agrarisch adviseurs die dat gesprek aan kunnen gaan, wordt ook steeds kleiner.’ Volgens hem zijn agrarisch adviseurs vaak mensen die werken met cijfers, die kunnen uitleggen hoe een bedrijf gedraaid heeft en hoe het er fiscaal uitziet. ‘Maar bij Countus hebben we nog steeds de intentie om heel breed te adviseren. Met die praatplaat hopen we dat brede aspect weer wat aan te wakkeren. Het is gewoon veel meer dan weten hoe de ondernemer zo weinig mogelijk belasting betaalt.’
Procesbegeleiding
Maar, vindt Jan Lucas, er zit wel een grens aan dat brede spectrum. ‘Het vraagt om een andere aanpak van de adviseur. Je bent dan meer een procesbegeleider. En zij komen er ook achter wat ze nog wel leuk vinden en wanneer het net wat te ‘spannend’ wordt in de relaties binnen het bedrijf, of waar dan ook. Dan kunnen ze een specialist om hulp vragen. Dat kan bijvoorbeeld Spoar zijn.’
Spoar
Spoar begeleidt mensen en families waarbij de communicatie vaak onderbelicht is. ‘Waar niet gesproken wordt over wensen en verwachtingen. Ten aanzien van elkaar, maar ook ten aanzien van het bedrijf. Wij proberen de hulpvraag naar boven te krijgen en ondersteunen bij het maken van keuzes’.
Spoar kan een proces van A tot Z begeleiden, maar ook adviseurs van Countus schakelen regelmatig hun hulp in. Zelf wordt Jan Lucas veel ingezet bij families met een bedrijfsoverdracht. ‘Eerst vindt het gesprek plaats om erachter te komen wat iedereen wil. Als dat eenmaal duidelijk is, dan kan de adviseur ook weer verder. En dan kan het veel gerichter.’
Miscommunicatie
Wil je een succes maken van een bedrijf, dan is de passie van de mens het meest bepalend, meent Jan Lucas. Maar dan is communicatie wel heel belangrijk. ‘Ik heb wel eens met een vader gesproken die het niet zag gebeuren dat zijn zoon het melkveebedrijf overnam. Zijn zoon had volgens hem meer interesse in akkerbouw dan in melkvee. Toen ik de zoon sprak, bleek dat hij het melkveebedrijf dolgraag wilde overnemen, maar dat hij zijn ouders niet voor de voeten wilde lopen. Ze hadden er nooit met elkaar over gesproken. Dat zien we heel veel. Er wordt veel gewerkt, maar er wordt veel te weinig gepraat.’
Meer weten?
Heb je vragen over de 6 tegels van ‘Anders ondernemen’ en hoe je deze zelf kan inzetten in een gesprek over veranderingen? Vraag ons naar de mogelijkheden.