Bepaling pachtprijs
Wageningen Economic Research (WER) berekent elk jaar de pachtnormen aan de hand van de gemiddelde prijzen over een periode van de afgelopen 5 jaar. Dit is de referentieperiode. De hoogte van de pachtprijs hangt af van wat je met de grond kunt verdienen: de grondbeloning. Bij goede opbrengsten stijgt de maximale pachtprijs, bij slechte opbrengsten daalt deze.
In de berekeningssystematiek is rekening gehouden met de belangen van de pachter en verpachter. In de methodiek zijn de bedrijfsreserveringen van de pachter en het vereiste directe rendement van de verpachter verwerkt. De indeling in regionale pachtgebieden is gemaakt om rekening te kunnen houden met regionale verschillen in het opbrengend vermogen van de grond. Op basis van deze uitgangspunten wordt voor nieuwe en bestaande overeenkomsten per pachtprijsgebied een maximale pachtprijs vastgesteld.
Verklaring stijging
In alle pachtprijsgebieden is de pachtnorm ten opzichte van 2022 flink gestegen. Dit varieert van een stijging van 12% à 15% in Bouwhoek en Hogeland, Veenkoloniën en Oldambt, IJsselmeerpolders en Zuidwest-Brabant, tot een toename van 37% à 54% in het Zuidwestelijk akkerbouwgebied, ZuidLimburg, het Zuidelijk veehouderijgebied en in Waterland en Droogmakerijen. De oorzaak van de stijging zit in de referentieperiode om de gemiddelde grondbeloning te bepalen. De referentieperiode loopt van 2017 tot en met 2021.
Het jaar 2016 (dat meegenomen is in de pachtnormbepaling van het jaar 2022) was voor de akkerbouw een jaar die onder het gemiddelde lag. Deze is vervangen door het jaar 2021 die weer ver boven het langjarig gemiddelde lag.
Bij de melkveehouderij is een zeer matig jaar (2016) vervangen door een jaar met een inkomen dat ruim boven het langjarig gemiddelde lag. De uitkomsten zijn wel per regio verschillend. Met name bij de akkerbouwgebieden zijn de verschillen groot, mede door verschil in grondsoort en bouwplannen.
Agrarische bedrijfsgebouwen en woningen
De berekende hoogst toelaatbare pachtprijzen in 2023 voor agrarische bedrijfsgebouwen en de pachtprijs voor bestaande overeenkomsten zijn 3,72% (in 2022 2,79%).
De maximale pachtverhoging voor agrarische woningen met pachtovereenkomsten van vóór 1 september 2007 is 3,1%. De hoogst toelaatbare pachtprijs voor agrarische woningen met pachtovereenkomsten op of na 1 september 2007 stijgt met 10%.
Aanpassen pachtprijs
De pachtprijzen voor bestaande contracten (van voor 1 september 2007) worden verhoogd of verlaagd met een zogenaamd veranderingspercentage. Dit percentage staat ook opgenomen in de tabel.
Voor contracten die zijn ingegaan na 1 september 2007 is echter alleen de nieuwe regionorm van belang.
De aangepaste pachtprijs mag worden doorgevoerd in het pachtjaar, volgend op het jaar van publicatie van de nieuwe normen. In dit geval is dat juni 2023.
Is de ingangsdatum van je pachtcontract 1 november? Dan wordt de nieuwe pachtprijs actueel per 1 november 2023. Gaat je pachtcontract echter in op 1 mei? Dan wordt de nieuwe pachtprijs (pas) actueel per 1 mei 2024.
Vrijstelling
De wijziging qua pachtprijs geldt niet voor de geliberaliseerde pacht voor los land van 6 jaar of korter. Ook geldt dit niet voor de andere pachtvormen die vrijgesteld zijn van de wettelijke pachtprijsbescherming.
De wijziging van de pachtprijs werkt automatisch (van rechtswege) door in de pachtovereenkomst. De verpachter mag geheel of gedeeltelijk van een verhoging van de pachtprijs afzien. Hij moet dit dan wel schriftelijk meedelen aan de pachter. Is dit niet schriftelijk meegedeeld? En is er geen wijziging doorgevoerd van de pachtprijs? Dan kun je de pachtprijs herberekenen. In sommige gevallen kan dit resulteren in een lagere pachtprijs en/of een terug te vorderen bedrag van de verpachter.
Meer weten?
Heb je een vraag over de nieuwe pachtprijzen? Of wil je advies over jouw pachtsituatie? Neem dan contact op met Aagje Tymersma of Andreas van der Vis.
