Algemeen

Wat is het rendement van de stikstofkraker?

06 feb. 2023

De Stikstofkraker. Wat is het precies en wat levert het op? Countus heeft een rekenmodel gemaakt, dat op basis van de uitgangspunten in de begroting een verwachting geeft op zowel financiële als bedrijfseconomisch basis. We nemen je graag mee in de bevindingen.

80% stikstofreductie

De JOZ Gazoo (stikstofkraker) is één van de technieken waarmee je stikstof op je bedrijf kunt reduceren door stikstof uit dierlijke mest te halen. JOZ geeft op haar website aan dat het om een reductie tot 80% ammoniakale stikstof gaat. Daarnaast levert het 60% methaanreductie op.

Eigen kunstmest

Door het scheiden van de mest en het toepassen van de stikstofkraker kun je kunstmest maken van de ammoniak uit dierlijke mest. Door de verwijdering van ammoniakale stikstof uit de mest worden stalemissies en emissies bij het uitrijden verlaagd.

De eerste stap is het scheiden van mest. Hier ontstaat een dunne en dikke fractie. De ammoniakale stikstof zit vooral in de dunne fractie en wordt in de stikstofkraker behandeld met loog. In dit proces wordt de ammoniakale stikstof uit de dunne fractie gehaald en vervolgens met een zuur omgezet naar Bio-Grow (geurloze, vloeibare stikstof). Bio-Grow bevat volgens opgave 15% stikstof en voldoet hiermee aan de voorwaarden van kunstmest.

Uit de stikstofkraker komt ook restwater. Dit kun je over de roosters spoelen; dat reduceert de uitstoot van ammoniak en methaan van de vloer en uit de mestkelder. Voor dit hele systeem is een ammoniakreductie haalbaar, die op de Regeling ammoniak en veeehouderij (RAV)-lijst nog gepubliceerd moet worden.

Financieel voordeel

Met een stikstofkraker bespaar je op een aantal factoren. Allereerst komt de rekening voor mestafvoer lager uit, of komt te vervallen. Je zet immers een deel van de dierlijke mest om in kunstmest. Kosten voor kunstmestaankoop kun je dus ook fors reduceren. Als laatste levert de mestscheiding een dikke fractie op die gebruikt kan worden als strooisel. Ook deze kosten kun je dus afstrepen.

Bedrijfseconomische voordelen

Besparingen op kunstmest, mestafvoer en strooisel zul je direct merken in de portemonnee. Er zijn echter ook indirecte voordelen. Doordat je minder mest afvoert, houd je waardevolle nutriënten op het bedrijf zoals kali, magnesium en organische stof. Doordat je meerdere meststromen creëert kun je de verschillende nutriënten beter benutten (lees ook eens dit artikel van de Verantwoorde Veehouderij over mineralen uit de mest). Diergezondheid is ook een belangrijk aspect. De daling van methaanemissie heeft hierop een positief effect.

Rekenvoorbeeld

Stel, een koe produceert 120 kilogram stikstof per jaar. 60 kg van de stikstof bevindt zich in organische mest. Dit vervliegt niet en spoelt niet uit. De andere 60 kg bevindt zich in ammonium. Dit is vloeibare ammoniak.

De Gazoo kan de 60 kg stikstof in de ammonium terugbrengen tot 12 kg stikstof. Dit is een stikstofreductie van 80%.

Laten we gaan rekenen op basis van de volgende uitgangspunten:
• 200 koeien inclusief jongvee
• 100 hectare grasland
• geen beweiding
• geen derogatie

De resultaten op financiële basis (tabel 1) geven weer wat je letterlijk in jouw portemonnee voelt. Je bespaart flink op mestafvoer. Dit scheelt ruim 2.700 kuub. Ook bespaar je op kunstmestaankopen. De besparing op kunstmest ben je nu echter kwijt aan de aankoop van loog en zuur.

Tabel 1: Berekening op financiële basis
Financiële basis  
Besparing mestafvoer / kunstmest

€ 86.830

Kosten loog, zuren onderhoud en stroom

€ 46.603

Kosten verzekering, rente en aflossing

€ 36.650

Opbrengst per koe

€ 18

In de berekening op bedrijfseconomische basis (tabel 2) zijn dezelfde voorwaarden als hierboven meegenomen. Maar nu houden we ook rekening met nutriënten die je op jouw bedrijf behoudt omdat er geen mest wordt afgevoerd. We nemen hierin ook een stukje diergezondheid mee, omdat er ammoniak en methaan worden gereduceerd en dit bijdraagt aan een gezonder klimaat in de stal.

Tabel 2: Berekening op bedrijfseconomische basis
Bedrijfseconomische basis  
Besparing mestafvoer, kunstmest en nutriënten

€ 117.074

Kosten arbeid, loog, zuren onderhoud en stroom

€ 47.929

Verzekering rente en afschrijving

€ 36.650

Rendement per koe

€ 162

Investering

De totale investering van de installatie komt uit op ongeveer € 275.000. Hierin zijn de kosten voor de mestscheider, de Gazoo en erfinrichting meegenomen. De installatie heeft capaciteit tot 350 koeien. Je kunt ervoor kiezen om de installatie uit te breiden, waarmee de capaciteit verdubbelt.

Mooie oplossing of dure investering?

Weegt de aankoop van de stikstofkraker op tegen de financiële en bedrijfseconomische voordelen? De mogelijkheid om de afgevangen ammoniak – Bio-Grow in dit geval – als kunstmest in te zetten bepaalt in grote mate de conclusie. Welke techniek voor jouw bedrijf het beste past kunnen we in kaart brengen en doorrekenen. Vraag één van de specialisten van Countus om meer informatie, wij helpen je graag!