Voorjaarsnota: extra geld voor stikstofaanpak?
Voor eind april presenteert het kabinet de voorjaarsnota. Belangrijk punt daarin: komt er extra geld voor het oplossen van de stikstofproblematiek? Denk aan:
- Nieuwe innovatieregelingen
- Regelingen voor ondernemers die (deels) willen stoppen
Het ministerie werkt al aan een partiële stoppersregeling, ook wel extensiveringsregeling genoemd. Melkveehouders zouden hiermee vrijwillig 10 tot 20% kunnen krimpen. In ruil daarvoor vervallen de bijbehorende fosfaatrechten. De druk op de mestmarkt kan hiermee iets worden verlicht. Het is bovendien vooral een stapje richting het halen van het nieuwe fosfaatproductieplafond.
De melkveehouderij zat in het 4e kwartaal van 2024 nog ruim 7% boven dat nieuwe plafond. In 2025 moet dat gemiddelde wél worden gehaald. Hoe langer de sector daarboven blijft produceren, hoe groter de noodzakelijke krimp later in het jaar. Blijft de overschrijding in het eerste kwartaal van 2025 op 7%, dan moet in het laatste kwartaal een krimp van 14% worden gerealiseerd. Zonder snelle actie dreigt na 2025 een generieke korting op fosfaatrechten.
Nieuwe aanpak stikstofbeleid
De mogelijke extra investeringen in de stikstofaanpak hangen samen met het advies van de ministeriële commissie onder leiding van premier Schoof (Commissie Economie en Natuurherstel). Dat advies wordt dit voorjaar verwacht. Minister Wiersma liet op 2 april al doorschemeren dat we in april meer duidelijkheid mogen verwachten.
8e actieprogramma Nitraatrichtlijn
Ook in april: een kamerbrief van minister Wiersma over haar inzet voor het 8e actieprogramma Nitraatrichtlijn dat vanaf 2026 van kracht wordt. De verwachting: meer nadruk op doelsturing. Ondernemers kunnen te maken krijgen met emissieplafonds voor stikstof en methaan op bedrijfsniveau.
Renure-meststoffen: in juni duidelijkheid
In juni verwacht de minister goedkeuring van de Europese Commissie voor het gebruik van Renure-meststoffen. Deze meststoffen mag je dan gebruiken in de kunstmestruimte. Dit betekent dat veehouders na een bewerkingsslag meer dierlijke mest op het eigen bedrijf kunnen toepassen. Bovendien kunnen ze besparen op de aankoop van kunstmest.
Dierwaardige veehouderij: besluit voor 1 juli
Voor 1 juli moet de algemene maatregel van bestuur rond het convenant ‘dierwaardige veehouderij’ klaar zijn. De inzet van de intensieve sectoren is al duidelijk. De inzet van de melkveesector ligt nu ter inzage. Daarin is afgesproken hoe de sector toewerkt naar een dierwaardige veehouderij in 2040. Denk aan:
- Meer weidegang
- Stoppen met onthoornen
- Overstap naar vrijloopstallen
- Kalveren die bij de koe blijven (in een overgangsperiode)
Grondgebonden melkveehouderij: uiterlijk 31 juli een voorstel
De Tweede Kamer heeft landbouwminister Wiersma verzocht om uiterlijk 31 juli te komen met een voorstel voor een norm voor ‘grondgebonden melkveehouderij’. In het 7e actieprogramma Nitraatrichtlijn is opgenomen dat deze grondgebondenheid in 2032 gerealiseerd moet zijn.
Tot nu toe ontbreekt een duidelijke definitie of groeipad. De minister onderzoekt, net als haar voorganger Adema, een graslandnorm. Deze houdt in dat melkveehouders per grootvee-eenheid (GVE) een minimumoppervlakte grasland moeten aanhouden.
In het voorstel van Adema ging het om 0,2 ha/GVE in 2028, 0,25 ha/GVE in 2030 en uiteindelijk 0,35 ha gras per GVE in 2032. Als we dat doorrekenen naar een melkveebedrijf met 20% maisland in het areaal en 25% jongvee vervanging betekent dit ongeveer 2,3 GVE per hectare. Dat is op dit moment ook het Nederlands gemiddelde.
Blik op 2028 en verder
De ontwikkelingen in de Nederlandse landbouw stoppen niet na 2025. Ook op de lange termijn verandert er veel. Nederland werkt aan een nieuwe invulling van Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) vanaf 2028. De hoogte van de basispremie lijkt onder druk te staan. Tegelijk groeit de roep om deze middelen via doelsturing in te zetten op plekken waar ze het hardst nodig zijn. Daarnaast moet de minister dit jaar nog een afbouwpad presenteren om het gebruik van kunstmest zoveel mogelijk te beperken.
Meer weten?
Elke nieuwe regel brengt ook weer kansen met zich mee. Blijf dus goed op de hoogte en volg de ontwikkelingen op onze website. Wil je sparren met iemand die onafhankelijk met je meedenkt over de juiste keuze voor jouw bedrijf? Neem contact op met één van onze adviseurs. We helpen je graag.
