Akkerbouw of veeteelt combineren met bomen en struiken
Als de grond van jouw bedrijf de bestemming landbouw heeft, dan wil je dit waarschijnlijk graag zo houden. Ook zit je wellicht niet te wachten op ingewikkelde wet- en regelgeving over houtopstanden. Controleer daarom altijd eerst bij je provincie en je gemeente of je zonder problemen bomen en struiken kunt aanplanten.
Let er ook op dat je geen betalingsrechten vanuit het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid voor je perceel kunt verkrijgen wanneer je meer dan 50 bomen per hectare hebt voor uitsluitend de productie van hout.
Gelukkig zijn er meerdere mogelijkheden binnen het combineren van akkerbouw of veehouderij met bomen of struiken zonder (al te veel) beperkingen. Denk aan rijen notenbomen of fruitbomen die je zowel binnen de akkerbouw als op beweide graslanden kunt telen. Of misschien houd je kippen in een vrije uitloop en wil je hier hakhoutaanplantingen realiseren voor biomassaproductie. Ook kun je houtbomen gerust planten op beweide graslanden. Dit mag zo lang dit er minder dan 50 per hectare zijn en de bomen niet onder de definitie van houtopstand vallen (vanuit de Wet natuurbescherming).
(Fiscale) voordelen
Het combineren van akkerbouw of veehouderij met bomen of struiken draagt bij aan de biodiversiteit en het vastleggen van CO2. Voor jou als ondernemer kan het echter ook heel aantrekkelijk zijn dat de ‘teelten’ elkaar versterken en vooral dat jouw landbouw profiteert van de beplanting. Denk aan het beplanten van een kippenloop waarbij de kippen profijt hebben van de beschutting. Of vrije-uitloopvarkens die zich te goed doen aan eikels wat de smaak van het vlees bevordert.
Ook akkerbouwgewassen gedijen mogelijk beter wanneer bomen fungeren als windsingel (maar houd ook rekening met schaduw als keerzijde). Daarnaast zorgt de combinatieteelt voor risicospreiding en kun je meer producten op hetzelfde perceel produceren.
Wil je gebruikmaken van de Milieu-investeringsaftrek (MIA) of de Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil)? Deze regelingen zijn van toepassing op apparatuur die je nodig hebt om een vorm van deze combinatieteelt uit te oefenen. Hieronder valt bijvoorbeeld de aanplant van fruit- en notenbomen, maar ook een mobiele kippenstal met minder dan 250 dierplaatsen als deze bedoeld is ter bestrijding van insecten en onkruid.
Natte teelt
Dan de natte teelt. Natte teelt, ook wel paludicultuur genoemd, kan kansen bieden in met name veengebieden. Vanwege de hoge grondwaterstand van veengebieden worden percelen ontwaterd om ze geschikt te maken voor landbouw. Dit ontwateren kan echter leiden tot voortdurende bodemdaling, veenoxidatie, verlies van biodiversiteit, verhoogd risico op overstromingen en verslechtering van oppervlakte- en grondwaterkwaliteit. Ook dragen veenweidegebieden voor een aanzienlijk deel bij aan de broeikasgasemissies uit landbouwbodems.
Natte teelten kunnen hier verandering in brengen. Daarnaast kun je als ondernemer een verdienmodel realiseren met natte teelten. Gewassen die ‘nat geteeld’ kunnen worden zijn onder andere:
- Veenmos: geschikt als (duurzaam) substraat voor groente- of bollenteelt
- Lisdodde: onder andere geschikt als veevoer, strooisel, bouwmateriaal en biomassa
- Kroosvaren: onder andere geschikt als eiwitrijk veevoercomponent
- Riet of rietgras: onder andere geschikt als brandstof of als grondstof voor papier
- Wilg: onder andere geschikt voor veevoer en houtproductie
- Olifantsgras: onder andere geschikt als strooisel en als bouwmateriaal
Natte teelt kan bijdragen aan het tegengaan van bodemdaling, het stimuleren van biodiversiteit, het verminderen van CO2-uitstoot en aan het vastleggen van CO2 met ondergrondse veenvorming. Natte teelten zijn niet uitsluitend toe te passen op veenbodems, maar kun je ook toepassen op andere natte bodemtypes.
Subsidiemogelijkheden
Teel je lisdodde, cranberry, kroosvaren of veenmos? En maak je hierbij geen gebruik van bestrijdingsmiddelen, kunstmest en andere chemische toevoegingen? Dan kun je ook in dit geval voor je productieapparatuur (met uitzondering van tractoren) fiscaal voordeel halen vanuit de MIA/Vamil-regeling. Is jouw bedrijf gevestigd in Overijssel en ben je van plan om met meerdere bedrijven in jouw gebied de gewasteelt aan te passen naar natte teelten? Dan kan de subsidie Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) Overijssel ook zeer interessant zijn.
Meer weten?
Wil je meer weten over het combineren van landbouw met bomen en struiken of over natte teelten? Of wil je weten welke subsidiemogelijkheden er voor jou zijn? Neem contact op met een Countus-adviseur of met een adviseur van Subvention.
